निवडणूक उमेदवार गुन्हेगारीचा इतिहास: देशातील पाच राज्यांमध्ये विधानसभा निवडणुका आहेत. या निवडणुकांचे निकाल ३ डिसेंबरला जाहीर होणार आहेत.दरम्यान, धक्कादायक माहिती समोर आली आहे. असोसिएशन फॉर डेमोक्रॅटिक रिफॉर्म्स (एडीआर) ने मंगळवारी एक अहवाल प्रसिद्ध केला. अहवालानुसार, पाच राज्यांमध्ये निवडणूक लढवणाऱ्या सुमारे १८ टक्के उमेदवारांनी आपला गुन्हेगारी रेकॉर्ड असल्याचे जाहीर केले आहे. तर 29 टक्के उमेदवार ‘लखपती’ आहेत.
एडीआरने मिझोराम, छत्तीसगड, मध्य प्रदेश, राजस्थान आणि तेलंगणामधील 8,054 उमेदवारांपैकी 8,051 उमेदवारांच्या प्रतिज्ञापत्रांची छाननी केली आहे. विश्लेषण केलेल्या उमेदवारांपैकी 2,117 उमेदवार राष्ट्रीय पक्षांचे आहेत. 537 उमेदवार प्रादेशिक पक्षांचे आहेत तर 2,051 नोंदणीकृत अपरिचित पक्ष आणि 3,346 अपक्ष उमेदवार निवडणूक लढवत आहेत.
निवडणूक लढविणाऱ्या 1452 उमेदवारांवर फौजदारी गुन्हे दाखल आहेत. म्हणजेच १८ टक्के उमेदवारांवर खटले प्रलंबित आहेत. तसेच 22 जणांवर खुनाचा गुन्हा दाखल करण्यात आला आहे. असे उमेदवारांनी प्रतिज्ञापत्रात म्हटले आहे. 82 जणांवर खुनाच्या प्रयत्नाचे गुन्हे दाखल करण्यात आले आहेत. 107 जणांनी महिलांविरोधात गुन्हे नोंदवल्याचे जाहीर केले आहे. तसेच, एकूण उमेदवारांपैकी 2371 उमेदवार लक्षाधीश आहेत. म्हणजेच या उमेदवारांकडे 1 कोटींहून अधिक संपत्ती आहे. उमेदवारांची सरासरी मालमत्ता 3.36 कोटी रुपये आहे.
पाचही राज्यांच्या निवडणुकांमध्ये सर्वोच्च न्यायालयाच्या निर्देशांचे पालन करण्यात आले नाही, असे एडीआरच्या अहवालात म्हटले आहे. यामुळे राजकीय पक्षांवरही टीका होत आहे. गुन्हेगारी रेकॉर्ड असलेल्या उमेदवारांना तिकीट देण्याची जुनी परंपरा राजकीय पक्षांनी पाळली आहे.
सर्वोच्च न्यायालयाने 13 फेब्रुवारी 2020 रोजी जारी केलेल्या निर्देशांमध्ये राजकीय पक्षांना अशा उमेदवारांच्या निवडीची कारणे सांगण्याचे निर्देश दिले. गुन्हेगारी पार्श्वभूमी नसलेल्या व्यक्तींना निवडणूक उमेदवार म्हणून का निवडले जाऊ शकत नाही, याचे स्पष्टीकरणही न्यायालयाने मागितले आहे.
वृत्तानुसार, राजकीय पक्षांनी गुन्हेगारी पार्श्वभूमी असलेल्या व्यक्तीला तिकीट देण्याचे कोणतेही कारण नाही. आपली लोकशाही गुन्हेगारांच्या हाती असल्याचेही आकडेवारीवरून स्पष्ट होते. छत्तीसगडमधील उमेदवारांनी वरील माहितीमध्ये माहिती दिलेली नाही. एडीआरने स्पष्ट केले की प्रतिज्ञापत्र स्पष्ट नसल्याने त्यांचे विश्लेषण केले जाऊ शकत नाही.
